2/9/12

Ύφεση και Τιμές


Από τότε που αναμείχθηκε η τρόικα στα εσωτερικά μας, μια ήταν η κύρια απαίτηση:
Άμεσες περικοπές αμοιβών ώστε να προκληθεί αποπληθωρισμός των τιμών, λόγω μειωμένης ζήτησης, ώστε η αγορά να ισορροπήσει τελικά σε ένα χαμηλότερο επίπεδο όπου η οικονομία θα είναι ανταγωνιστικότερη (κάπου στα Βαλκάνια). Είναι η κλασική νεοφιλελεύθερη συνταγή της ελεύθερης αυτορρυθμιζόμενης αγοράς που εφαρμόζει το ΔΝΤ. Δεν γνωρίζω αν αυτό το ιδεολόγημα έχει ποτέ επιτύχει μπορώ όμως να εξηγήσω γιατί έχει αποτύχει στο τόπο μας. Πριν το κάνω όμως αυτό θα θυμίσω την ερμηνεία που δίνουν οι τροϊκανοί, μια βολική γι΄ αυτούς εξήγηση της αποτυχίας, που ρίχνει τα βάρη στο κακό Ελληνικό κράτος.
Λένε λοιπόν ότι εφόσον μειώνουμε τις αμοιβές και δεν πέφτουν οι τιμές σημαίνει ότι υπάρχει μεγάλη παραοικονομία η οποία κρατά την αγορά σε υψηλά επίπεδα με αποτέλεσμα παρ’ όλη την ύφεση να έχουμε ακόμα υψηλές τιμές.
“Κυνηγήστε λοιπόν την φοροδιαφυγή άχρηστοι εφοριακοί υπάρχει πολύ λίπος ακόμα. Και συ κυβέρνηση φορολόγησε ότι φανταστείς και κόψε ότι μπορείς έχουν να δώσουν οι φοροφυγάδες.”

Βλέπουμε λοιπόν πως μια ρηχή ερμηνεία των φαινομένων ξεκινά τον αρμαγεδώνα περικοπών και την φοροκαταιγίδα.
Δεν θα υποστηρίξω φυσικά ότι δεν υπάρχει φοροδιαφυγή. Για την συντριπτική όμως μερίδα του πληθυσμού είναι μέσα στα πλαίσια του φυσιολογικού (άντε και λίγο παραπάνω). Πως εξηγείται λοιπόν το φαινόμενο να μη πέφτουν οι τιμές στο κόστος ζωής;
Ένας παράγων βέβαια είναι ότι η αγορά δεν είναι ελεύθερη αλλά χειραγωγείται από μερικά καρτέλ αλλά δεν είναι ο μόνος λόγος. Και αν θέλετε παρ’ όλη τη ύφεση και τη συρρίκνωση η κατανάλωση στα είδη που καθορίζουν το κόστος ζωής δεν έχει μειωθεί σημαντικά για να προκληθεί κατάρρευση των καρτέλ και μείωση των τιμών. Ο παρακάτω λόγος λοιπόν κατά τη γνώμη μου είναι αυτός που κρατά τις τιμές ακόμα υψηλά.

Όταν εφαρμόζεις οριζόντιες περικοπές στην οικονομία οι πολίτες δεν εφαρμόζουν ανάλογες περικοπές σε όλες τις καταναλωτικές ανάγκες οριζόντια. Συγκεκριμένα αν από μια οικογένεια αφαιρέσεις ένα 20% των εσόδων της αυτή θα περικόψει τις καταναλωτικές ανάγκες που θεωρεί δευτερεύουσες ή προαιρετικές και όχι αυτές που θεωρεί πρωτεύουσες και σημαντικές. Σαν συνέπεια αυτού έξοδα που έχουν να κάνουν με το σπίτι ή το αυτοκίνητο περικόπτονται άμεσα. Παρατηρούμε λοιπόν να μη κινείτε πλέον τίποτα στις συγκεκριμένες αγορές και οι τιμές να πέφτουν κάθετα. Βέβαια όσο και να πέφτουν οι τιμές κανείς δεν αγοράζει τίποτα επειδή τα χρήματα που διατίθενται για αυτές τις ανάγκες είναι μηδενικά. Η κοινωνία συνεχίζει να ζει και να καταναλώνει τα υπόλοιπα αγαθά με τον ίδιο ρυθμό και φυσικά οι τιμές δεν πέφτουν. Σε δεύτερη φάση άλλη μια περικοπή 10% θα περιόριζε την ένδυση. Παρά την μύωση των τιμών στο ένδυμα πολλές επιχειρήσεις του κλάδου θα κλείσουν.
Με τον επιχειρούμενο λοιπόν αποπληθωρισμό που ακολουθείται, σταδιακά καταστρέφεται η οικονομία, αυξάνει η ανεργία και δημιουργείται δίνη ύφεσης, ενώ οι τιμές του δείκτη καταναλωτή παραμένουν ψηλά χωρίς να υποκρύπτεται ίχνος φοροδιαφυγής. Ουσιαστικά οφείλεται στο ότι οι καταναλωτές δεν λειτουργούν με ομοιόμορφες  περικοπές στις διάφορες καταναλωτικές τους ανάγκες αλλά με προτεραιότητες. Και ο επιθυμητός οριζόντιος αποπληθωρισμός που σχεδίαζαν δεν έρχεται ποτέ αφού το σύστημα είναι σε συνεχή κλιμακωτή πτώση μέχρι πλήρους διάλυσης. 
Αν είναι αυτό που επιθυμεί η τρόικα ΟΚ, προς τα εκεί βαδίζουμε με την συναίνεση της ντόπιας τρόικας.